Het is al aardig aan het winteren en we hebben zelf al kunnen schaatsen! Tussen alle sneeuw- en ijspret door is het verstandig om je vorstgevoelige tuinplanten te beschermen tegen de kou. Ons tuincentrum in Heist-op-den-berg geeft je handige tips om je planten de winter door te helpen!
1. In de winterberging of niet?
Vorstgevoelige, kwetsbare pot- en kuipplanten heb je als het goed is al in de winterberging gezet; in de garage, schuur, kas, kelder of een onverwarmde zolderkamer. Vooral potgeraniums en fuchsia's kunnen niet tegen vorst. Grotere planten in grotere potten, zoals volwassen oleanders en vijgen, zijn er wat beter tegen bestand. Die kunnen een temperatuur van minus 5 graden Celsius wel hebben. Zeker als ze op een beschutte, luwe plek staan. Als het kouder wordt kun je ze inpakken met vliesdoek, jute of noppenfolie of ook in de winterberging zetten.
2. Geef pot- en kuipplanten een beschutte en relatief warme en droge plek
Bij lichte vorst is het afdoende potplanten tegen de relatief warme muur van het huis of onder een afdak of veranda te zetten. Dat voorkomt ook dat ze bij storm of rukwinden van de tuin- of balkontafel waaien en dat ze te nat worden. Planten zijn immers het meest kwetsbaar als ze bij vorst in natte aarde of potgrond staan. Dan bevriezen hun wortels extra snel. Zorg er dus vooral voor dat potten en kuipen niet te nat worden of blijven. Verwijder alle waterschalen of -schotels, wanneer je dat nog niet gedaan hebt. Zet de potten en kuipen bij voorkeur op 'plantenvoetjes', op een plank of op twee stevige latten, zodat overtollig water kan weglopen.
3. Isoleren
Net zoals het slim is om je huis te isoleren, zeker met de hoge energieprijzen van tegenwoordig, kun je planten tegen vorst beschermen met een isolatielaag. Kleine pot- en kuipplanten kun je met pot en al in een iets grotere plastic pot zetten. Vul de ruimte tussen de potten op met (dennen)groen, bladeren en/of stro. Je kunt pot-, maar ook tuinplanten ook afdekken met een mulchlaag van bladeren, houtsnippers en/of zaagsel en straks met het groen van je kerstboom en kerstkransen en -stukjes. Als je een kas in de tuin hebt kun je die afdekken met een laag noppenfolie of bubbeltjesplastic. Een laag sneeuw vormt trouwens niet alleen een mooi, maar ook een isolerend laagje. Laat het dus gerust liggen op potten en tuinplanten. Verwijder sneeuw wel van de takken van coniferen, anders kunnen die afbreken door het gewicht van de sneeuwlaag.
4. Maak een wigwam voor grote, exotische tuinplanten
Bananen, palmen, Nieuw-Zeelands vlas (Phormium) en yucca's die in de volle grond staan bescherm je door er van bamboe- of tonkinstokken een wigwam omheen te maken en deze te omwikkelen met jute zakken, rietmatten of vliesdoek. Vul de wigwams bij aanhoudende strenge vorst voor de zekerheid op met stro, droge bladeren en/of dennentakken.
5. Struikrozen aanaarden, stamrozen aankleden
Rozen kunnen wel een temperatuur van minus 5 graden hebben. Wordt het kouder of staan ze op een plek waar de ijzige wind vrij spel heeft? Bedek de voet van klim- en struikrozen dan met een hoop aarde (= ‘aanaarden’). Daarop kun je eventueel nog wat overgebleven dennengroen van je kerstkrans of -guirlande of een laag bladeren aanbrengen.
Bij stamrozen is het het oculatiepunt (de knobbel waaruit de takken groeien) het vorstgevoelige punt. Bind hier met een stevig touw een 'jasje' van stro, dennengroen en jute of noppenfolie omheen.
6. Houd de vijver ijsvrij
Als je (goud)vissen in de vijver hebt zorg er dan in de eerste plaats voor dat het wateroppervlak niet geheel bevriest. Daarvoor kun je een ijsvrijhouder of warmte-element in de vijver leggen. Hak in ieder geval nooit een wak in het wijs, want door de trillingen die dan ontstaan kunnen de vissen zo gestresst worden dat ze dood kunnen gaan. Je kunt wel een pan kokend water voorzichtig op de ijslaag houden totdat die smelt. Giet het kokende water echter niet over het ijs of in de vijver. Verwijder ook eventuele sneeuw voorzichtig van het ijs, want elk straaltje zonlicht is belangrijk voor de vissen en de zuurstofplanten. Doe dit rustig en zo stil mogelijk, bijvoorbeeld met een bezem in plaats van een sneeuwschuiver, om de vissen niet te verstoren.
7. Loop niet op een bevroren gazon
Laat je gazon vooral ongemoeid. Als het bevroren is beschadig je het gras en ontstaan er lelijke, bruine plekken wanneer je erover loopt.
Denk tijdens een ouderwets koude winter ook aan het welzijn van je eigen huisdieren en van de dieren die je tuin bezoeken. Laat de hond bijvoorbeeld niet door pekel lopen of sneeuw eten. Hierover geven we je op deze site van ons tuincentrum in Heist-op-den-berg binnenkort meer slimme tips.
Het is winter. De vorst doet vooral schaatsliefhebbers een plezier, maar heel veel van je pot- en tuinplanten zijn er niet blij mee. Ze kunnen er zelfs het loodje door leggen. Voorkom dat met deze handige 'antivriestips'!
